W językach tunguskich słowo to pochodzi od „wiedzieć” lub „widzieć”. Takie pochodzenie słowa „szaman” łączy tradycję szamanizmu z kulturami Głuchych i ich wizualno-przestrzenną tradycją porozumiewania się i gromadzenia wiedzy.

Do dzisiaj trwają dyskusje nad funkcją, jaką ten atrybut szamański miał spełniać. Według jednych, figurka w postaci wysokiej na ponad 2 metry rzeźby ustawionej na drewnianym cokole wyznaczała obszar, w obrębie którego przeprowadzane były rytuały szamańskie. Według tradycyjnych wierzeń kultur Głuchych figura dłoni z wyciągniętymi palcami wskazującym i małym obdarzona była mocą ochrony przed złymi duchami, zwłaszcza tymi wywołującymi niezgodę. Podtrzymywanie miłości, wzajemnego szacunku i poczucia jedności w obrębie grupy było jedną z podstawowych cech kultur Głuchych. Pozostawanie poza grupą oznaczało dla jednostki śmierć.

Liczne figurki drewniane, metalowe i kamienne o rozmiarach od 5 cm do 20 cm wysokości, odnajdywane na terenie całej Ameryki Północnej, a także na Syberii oraz ostatnio na terenach Europy Północnej, Zachodniej i Środkowej, wskazywać mogą na istnienie kultur Głuchych także poza obszarami Ameryki Północnej. Małych rozmiarów figurka dłoni z wyciągniętymi palcami wskazującym i małym mogła pełnić funkcję amuletu, który szaman wręczał swoim pacjentom dla podtrzymania efektów leczenia.

tekst antropolożki Magdaleny Dunaj

Tytuł: Amulet do rytuału miłosnego
Autor: Jan Szymański, Daniel Kotowski
Czas powstania: 2021
Miejsce powstania: Polska
Typ obiektu: rzeźba
Materiał: drewno lipowe
Wymiary: wys. 16,5 cm