Mateusz Szczypiński
Crossword (neo_szarak), 2021
Najnowsza praca z cyklu Crosswords zestawia z sobą dwa obszary. Pierwszy to monochromatyczne odcienie czerni i szarości, drugi składa się z neoplastycystycznych zestawów kolorów. Część monochromatyczna jest nieregularna, z niejednolitym zagęszczeniem malarskich ingerencji, podczas gdy w strefie “neoplastycznej” mamy do czynienia z równomiernym rozłożeniem koloru.
Podobnie jak pozostałe prace z cyklu, Crossword (neo_szarak) charakteryzuje się krzyżowaniem różnych estetyk i sfer, w których funkcjonują elementy obrazu. Malarskie interwencje wchodzą w symbiozę z pozostałościami po na wpół wypełnionych krzyżówkach ze starych gazet. W surrealny sposób tworzą się konstrukcje, w których litery łączą się z płaszczyznami koloru. Efekt jest nie do końca logiczny, może niepokojący, bo intuicyjnie staramy się obraz „odczytać”, a nie jesteśmy w stanie tego zrobić. Fakt, że krzyżówki nie są rozwiązane do końca jest dla mnie dość istotny. Sprawia, że praca funkcjonuje w stanie zawieszenia, niedokończenia.
Na płaszczyźnie płótna toczy się gra: nowe, malarskie elementy wchodzą w układ z zastanym materiałem, ze zdekonstruowanymi słowami. Wydaje mi się, że gra z przeszłością, korzystanie z niej i postmodernistyczny eklektyzm jest znakiem naszych czasów. Uważam, że współczesna kultura bardziej niż kiedykolwiek wcześniej jest kolażem czerpiącym z różnych źródeł, miesza to co “wysokie”, z tym co “niskie” i zaciera granicę między przeszłością i teraźniejszością.
Korzystanie z gotowych materiałów, cytowanie motywów z historii sztuki, a także wykorzystywanie pozostałości po ludziach, takich jak częściowo wypełnione krzyżówki i krzyżowanie ich ze sobą pozwala spojrzeć na wszystkie te elementy w nowy sposób. Wyrwane ze swoich oryginalnych kontekstów, takich sfer które intuicyjnie z nimi wiążemy pozwalają się odkryć na nowo. To recycling kulturowy, gdzie gotowy materiał nie jest sumą składowych, ale tworzy dodatkowe wartości i możliwości interpretacyjne.
Tytuły obrazów z serii tworzą pozostałości słów znalezione na gotowej kompozycji, czasem przypadkowe zbitki liter, a czasem, jak w tym konkretnym przypadku, słowa kojarzące się z gotową kompozycją.